Bez(w)ładność bezpieczeństwa – czyli Polska (nie)rządem stoi

Możemy stwierdzić, że problemem w Polsce nie są politycy ale urzędnicy. Zmiana osób na stanowiskach politycznych nie spowoduje zmiany w kierunku działania organów. Te zaś, w sposób bezlitosny a często i bezmyślny będą nakładać kary, nawet, gdy przepisy będą błędne. 

Co jednak zrobić, gdy przepisy są niejasne a błędne ich zastosowanie może prowadzić do naruszenia bezpieczeństwa?

Spotkaliśmy się z takim problemem. Oczywiście, teraz ewentualne niekompetencje będą szły na poczet „nowej” władzym, chociaż każda władza spotka się z takim samym problemem. Pokażemy jak to działa w przypadku towarów niebezpiecznych. Przepisy ADR pozwalają na dokonanie klasyfikacji mieszanin w sposób uproszczony. 

Jest to możliwe poprzez zastosowanie tak zwanej tabeli pierwszeństwa zagrożeń. Ustalamy klasę i grupę pakowania (czyli natężenie zagrożenia) dla każdego z mieszanych składników, a następnie, poprzez zwykłe porównanie uzyskujemy wskazanie, w której klasie i pod jaką grupą pakowania należy taki towar klasyfikować. W przypadku konieczności zmieszania 3 składników należy wpierw zmieszać dwa z nich i wynik (uzyskaną klasyfikację) zestawić z ostatnią. 

Podczas praktycznego stosowania przepisów napotkaliśmy problem i poprosiliśmy Ministerstwo Infrastruktury o komentarz. Zgodnie z polskim prawem to właśnie Minister odpowiada za ogólny nadzór nad stosowaniem przepisów i ma ustawowo troszczyć się o bezpieczeństwo.

W dniu 14 grudnia 2023 r przedstawiliśmy taki oto problem. Dokonujemy klasyfikacji trzech składników. Sa to ciecze a żaden z produktów nie jest pestycydem. Mieszane są towary o następujących właściwościach -klasa 8. II (średnio żrące), klasa 3 III (słabo zapalne) oraz klasa 6.1 III (słabo toksyczne) a gotowy produkt ma temperaturę zapłonu na poziomie 48 stopni Celsjusza. Nie jest to produkt zawierający chloromrówczany lub fluorki. Klasyfikacja na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń (2.1.3.10 ADR) daje wynik klasa 8 (żrące) w II grupie pakowania. Do tego momentu wszystko jest dobrze. By nadać mieszaninie numer UN musimy zajrzeć do przepisu 2.2.8 (klasyfikacja towarów żrących) i w 2.2.8.3, w taki zwanym drzewie decyzyjnym odszukać propozycje numerów UN dla produktu: ciecz żrąca, ciekła , trująca. Dla takiego towaru wskazano kod klasyfikacyjny COT, przy czym brak jest pozycji zbiorczej UN z takim kodem. Nie ma możliwości zastosowania uwag do tego przepisu (nie zawierają chloranów).

A zatem zgodnie z tabelą pierwszeństwa zagrożeń mamy nadaną klasę i kod klasyfikacyjny ale nie możemy nadać numeru UN. Pytamy ministerstwa co należy zrobić.

Odpowiedzi doczekaliśmy się w dniu 11 stycznia 2024 r. Minister odpowiedział: „zgodnie z regulacją 2.1.3.5 Umowy dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), substancje niewymienione z nazwy w tabeli A w dziale 3.2, stwarzające więcej niż jedno zagrożenie oraz roztwory i mieszaniny, spełniające kryteria klasyfikacyjne ADR, zawierające kilka substancji niebezpiecznych, powinny być klasyfikowane do pozycji zbiorczej i zaliczane do grupy pakowania odpowiedniej klasy, zgodnie z ich charakterystykami zagrożeń.
Stosownie do 2.1.3.5.3 ADR, jeżeli charakterystyki zagrożeń substancji, roztworów lub mieszanin odpowiadają więcej niż jednej klasie lub grupie materiałów wymienionych poniżej, to te substancje, roztwory lub mieszaniny powinny być klasyfikowane do klas lub grup materiałów odpowiednich dla stwarzanego przez nie zagrożenia głównego, na podstawie następującego uszeregowania pierwszeństwa. (Niestety tu Minister przestał cytować i ciąg logiczny został zerwany). Zgodnie z 2.1.3.5.4 ADR, jeżeli charakterystyki zagrożeń materiałów odpowiadają więcej niż jednej klasie lub grupie materiałów niewymienionych w 2.1.3.5.3, to materiały te powinny być klasyfikowane według tej samej procedury, ale odpowiednia klasa powinna być wybrana zgodnie z tabelą pierwszeństw zagrożeń ujętych w 2.1.3.10.”

Czyli Minister ogranicza się do zacytowania ogólnych przepisów w sposób wybiórczy, wskazuje drogę, która jest błędna i nawet, gdy zgłaszamy ewentualny błąd w przepisach to jego rozwiązanie nie interesuje Ministra.

Jednym słowem – wracamy do starych dobrych czasów – deklaracje polityków nie mają nic wspólnego z praktycznym rozwiązywaniem problemów obywateli. Do czasu, gdy się nic nie zmieni w poziomie kompetencji urzędników żadne polityk nie zrobi nic.